ବଲିଉଡ ଅଭିନେତା ସୈଫ ଅଲୀ ଖାନଙ୍କ ତିନୋଟି ସମ୍ପତ୍ତି ସହ ଜଡ଼ିତ ନୂଆ ତଥ୍ୟ ସାମ୍ନାକୁ ଆସିଛି। ଏହି ସମ୍ପତ୍ତିଗୁଡ଼ିକ “ଶତ୍ରୁ ସମ୍ପତ୍ତି” ଅଧୀନରେ ଆସୁଛି। ଏଥିରେ ଭୋପାଳ, ସୀହୋର ଓ ରାୟସେନରେ ଥିବା କୋଟି କୋଟି ଟଙ୍କାର ସମ୍ପତ୍ତି ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ। ଗୃହ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟର ଶତ୍ରୁ ସମ୍ପତ୍ତି ଅଭିରକ୍ଷକ (CEPI) ୨୦୨୫ ମସିହା ମେ ୮ ତାରିଖରେ ପଠାଯାଇଥିବା ଏକ ପତ୍ରରେ ଜଣାଇଛନ୍ତି ଯେ ନବାବ ହମିଦୁଲ୍ଲା ଖାନଙ୍କ ଝିଅ ଆବିଦା ଓ ଆଫତାବ ବେଗମ ପାକିସ୍ତାନର ନାଗରିକ ଥିଲେ। ତେଣୁ ସେମାନଙ୍କ ଅଂଶୀଦାରୀ ଥିବା ସମ୍ପତ୍ତିଗୁଡ଼ିକୁ “ଶତ୍ରୁ ସମ୍ପତ୍ତି” ଘୋଷଣା କରାଯାଇଛି।
ଏହି ସୂଚନା ସମାଜସେବୀ ଅମିତାଭ ଅଗ୍ନିହୋତ୍ରୀଙ୍କ ଅଭିଯୋଗ ଆଧାରରେ ଦିଆଯାଇଛି। ସିଇପିଆଇ ଟିମ୍ ଏବେ ସର୍ଭେ କରୁଛି। ଅଗ୍ନିହୋତ୍ରୀ ଦାବି କରିଛନ୍ତି ଯେ ୧୯୪୯ ମସିହାର ରାଜ୍ୟ ମିଶ୍ରଣ ଚୁକ୍ତିର ମୂଳ ପ୍ରତି ନବାବ ପରିବାରଠାରୁ ମଗାଯାଉ ଏବଂ ପ୍ରସ୍ତୁତ ନ କଲେ ସମ୍ପତ୍ତିଗୁଡ଼ିକୁ ରାଜସାତ କରାଯାଉ। ହାଇକୋର୍ଟରେ ମାଲା ଶ୍ରୀବାସ୍ତବଙ୍କ ରିପୋର୍ଟ ଅନୁସାରେ, ଭୋପାଳ ଓ ଆଖପାଖରେ ପ୍ରାୟ ୫୫୦ ଏକର ଜମି ନବାବ ପରିବାରର ନାମରେ ନଥିଭୁକ୍ତ ଥିଲା, ଯାହା ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ସମ୍ପତ୍ତି ନୁହେଁ।
ଗୃହ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟର ରିପୋର୍ଟ
ଗୃହ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟର ରିପୋର୍ଟ ଅନୁସାରେ, ଭାରତରେ ପାକିସ୍ତାନୀମାନଙ୍କର ମୋଟ ୧୨,୯୮୩ ସମ୍ପତ୍ତି ଅଛି, ଯାହା ସମସ୍ତ “ଶତ୍ରୁ ସମ୍ପତ୍ତି” ଅଧୀନରେ ରହିଛି। ଏହି ସମ୍ପତ୍ତିଗୁଡ଼ିକ ଭାରତର ଶତ୍ରୁ ସମ୍ପତ୍ତି ସଂରକ୍ଷକ (Custodian of Enemy Property, CEPI) ଅଧୀନରେ ଅଛି। ଏଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରୁ ଅଧିକାଂଶ ଉତ୍ତର ପ୍ରଦେଶ (୫୬୮୮) ଓ ପଶ୍ଚିମବଙ୍ଗ (୪୩୫୪) ରେ ଅବସ୍ଥିତ।
ଶତ୍ରୁ ସମ୍ପତ୍ତି କ’ଣ?
ଭାରତରୁ ପାକିସ୍ତାନ କିମ୍ବା ଚୀନକୁ ଚାଲିଯାଇଥିବା ବ୍ୟକ୍ତିମାନଙ୍କର ଭାରତରେ ଥିବା ସମ୍ପତ୍ତି ଶତୃ ସମ୍ପତ୍ତି ଭାବେ ବିବେଚନା କରାଯାଏ। ଭାରତ ସରକାର ଏହି ସମ୍ପତ୍ତିଗୁଡ଼ିକୁ “ଶତ୍ରୁ ସମ୍ପତ୍ତି” ଘୋଷଣା କରିଛନ୍ତି ଏବଂ ସିଇପିଆଇର ତତ୍ତ୍ୱାବଧାନରେ ରଖିଛନ୍ତି। ଶତ୍ରୁ ସମ୍ପତ୍ତି ଅଧିନିୟମ, ୧୯୬୮ ଅନୁସାରେ, ଶତ୍ରୁ ସମ୍ପତ୍ତିକୁ ମୂଳ ମାଲିକ କିମ୍ବା ତାଙ୍କ ଉତ୍ତରାଧିକାରୀମାନେ ହସ୍ତାନ୍ତର କିମ୍ବା ଦାବି କରିପାରିବେ ନାହିଁ, ତେଣିକି ଶତ୍ରୁ କିମ୍ବା ତାଙ୍କ ଉତ୍ତରାଧିକାରୀମାନେ ନାଗରିକତା ବଦଳାଇଥାନ୍ତୁ ନା କାହିଁକି।
ସିଇପିଆଇ ଶତ୍ରୁ ସମ୍ପତ୍ତିକୁ ବିକ୍ରି, ଲିଜରେ ଦେବା କିମ୍ବା ଅନ୍ୟ ଉପାୟରେ ବ୍ୟବହାର କରିବାର ଅଧିକାର ରଖିଛି। ୨୦୧୭ ମସିହାରେ ଶତ୍ରୁ ସମ୍ପତ୍ତି ଅଧିନିୟମରେ କରାଯାଇଥିବା ସଂଶୋଧନ ଅନୁସାରେ, ଭାରତୀୟ ନାଗରିକ ଥିବା ଆଇନଗତ ଉତ୍ତରାଧିକାରୀମାନଙ୍କର ଶତ୍ରୁ ସମ୍ପତ୍ତି ଉପରେ କୌଣସି ଦାବି ନାହିଁ ଏବଂ ସେମାନେ ଏହାର ନିଷ୍ପାଦନ ବା ସରକାରୀ ଅଧିଗ୍ରହଣ ପାଇଁ କ୍ଷତିପୂରଣର ହକଦାର ନୁହଁନ୍ତି।