ପହଲଗାମରେ ହୋଇଥିବା ଆତଙ୍କବାଦୀ ଆକ୍ରମଣରେ ନିହତ ହୋଇଥିବା ପର୍ଯ୍ୟଟକମାନଙ୍କୁ ଲୋକସଭାରେ ବିପକ୍ଷ ନେତା ରାହୁଲ ଗାନ୍ଧୀ ଶହୀଦ ମାନ୍ୟତା ପ୍ରଦାନ କରିବାକୁ ଦାବି କରିଛନ୍ତି। ସୋସିଆଲ ମିଡିଆ ପ୍ଲାଟଫର୍ମ ଏକ୍ସରେ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ନରେନ୍ଦ୍ର ମୋଦୀଙ୍କୁ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ କରି ଏକ ପୋଷ୍ଟରେ ରାହୁଲ ଗାନ୍ଧୀ କହିଛନ୍ତି ଯେ ପହଲଗାମ ଆକ୍ରମଣରେ ନିହତ ହୋଇଥିବା ଲୋକଙ୍କ ପରିବାର ସହ ସେ ଠିଆ ହୋଇଛନ୍ତି। ସେ ଏହି ଦାବିକୁ ମଧ୍ୟ ସମର୍ଥନ କରୁଛନ୍ତି ଯେ ନିହତ ପର୍ଯ୍ୟଟକମାନଙ୍କୁ ଶହୀଦ ମାନ୍ୟତା ମିଳୁ। ଅନ୍ୟପକ୍ଷରେ, ପଞ୍ଜାବ ଓ ହରିୟାଣା ହାଇକୋର୍ଟରେ ଏକ ଜନହିତ ମାମଲା ଦାୟର କରାଯାଇ ମଧ୍ୟ ନିହତ ପର୍ଯ୍ୟଟକମାନଙ୍କୁ ଶହୀଦ ଘୋଷଣା କରିବାକୁ ଦାବି କରାଯାଇଛି।
ରାହୁଲ ଗାନ୍ଧୀଙ୍କ ସୋସିଆଲ ମିଡିଆ ପୋଷ୍ଟ
ରାହୁଲ ଗାନ୍ଧୀ ଏକ୍ସରେ ହିନ୍ଦୀରେ ପୋଷ୍ଟ କରିଛନ୍ତି: “ପହଲଗାମ ଆକ୍ରମଣରେ ନିହତ ହୋଇଥିବା ଲୋକଙ୍କ ପରିବାରଙ୍କ ଦୁଃଖରେ ଓ ଶହୀଦ ମାନ୍ୟତା ପାଇଁ ସେମାନଙ୍କ ଦାବିରେ ମୁଁ ସାଙ୍ଗରେ ଅଛି। ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କୁ ଅନୁରୋଧ ଯେ ଏହି ଦୁଃଖଦ ଘଟଣାରେ ଜୀବନ ହରାଇଥିବା ଲୋକଙ୍କୁ ଏହି ସମ୍ମାନ ପ୍ରଦାନ କରି ସେମାନଙ୍କ ପରିବାରର ଭାବନାକୁ ସମ୍ମାନ ଦିଅନ୍ତୁ।” ଏହାପୂର୍ବରୁ ରାୟବରେଲୀର ସାଂସଦ ତଥା କଂଗ୍ରେସ ନେତା ରାହୁଲ ଗାନ୍ଧୀ ପହଲଗାମ ଆକ୍ରମଣରେ ନିହତ କାନପୁରର ଶୁଭମ ଦ୍ୱିବେଦୀଙ୍କ ଘରକୁ ଯାଇ ତାଙ୍କ ପରିବାର ସଦସ୍ୟଙ୍କୁ ଭେଟିଥିଲେ। ସେତେବେଳେ ମଧ୍ୟ ସେ କହିଥିଲେ ଯେ ସେ ମୃତକଙ୍କ ପାଇଁ ଶହୀଦ ମାନ୍ୟତା ଚାହୁଁଛନ୍ତି।
୨୬ ଜଣ ପର୍ଯ୍ୟଟକଙ୍କ ଜୀବନ ଗଲା
ଦକ୍ଷିଣ କଶ୍ମୀରର ଅନନ୍ତନାଗ ଜିଲ୍ଲାରେ ଥିବା ପହଲଗାମର ପର୍ଯ୍ୟଟନ ସ୍ଥଳ ବୈସରଣରେ ଏପ୍ରିଲ ୨୨ ତାରିଖରେ ଆତଙ୍କବାଦୀମାନେ ଆକ୍ରମଣ କରିଥିଲେ। ମହିଳା ଓ ଶିଶୁମାନଙ୍କୁ ଅଲଗା କରି ପୁରୁଷମାନଙ୍କୁ ଧର୍ମ ପଚାରି ଗୁଳି କରି ହତ୍ୟା କରାଯାଇଥିଲା। ଏଥିରେ ଜଣେ ନେପାଳୀ ନାଗରିକ ଓ ଜଣେ କଶ୍ମୀରୀ ସମେତ ୨୬ ଜଣଙ୍କ ଜୀବନ ଗଲା। ଅନ୍ୟମାନେ ଆହତ ହୋଇଥିଲେ। ଏହି ପର୍ଯ୍ୟଟକମାନଙ୍କୁ ଶହୀଦ ମାନ୍ୟତା ପ୍ରଦାନ କରିବାକୁ ଲୋକସଭାରେ ବିପକ୍ଷ ନେତା ଦାବି କରିଥିଲେ।
ସେନାର ଜବାନମାନଙ୍କୁ ହିଁ ଦିଆଯାଏ ମାନ୍ୟତା
ଶହୀଦ ମାନ୍ୟତା ପ୍ରଦାନ ସମ୍ପର୍କରେ କହିବାକୁ ଗଲେ, ସାଧାରଣତଃ ଦେଶର ସୁରକ୍ଷା ପାଇଁ ନିଜର ସର୍ବୋଚ୍ଚ ବଳିଦାନ ଦେଉଥିବା ଅଫିସର ଓ ଜବାନମାନଙ୍କୁ ଶହୀଦ କୁହାଯାଏ। ସାଧାରଣ ଭାଷାରେ ପୋଲିସ, ଅର୍ଦ୍ଧସାମରିକ ବଳ ଓ ସେନା ବଳର ସମସ୍ତ ଜବାନଙ୍କୁ ଶହୀଦ କୁହାଯାଏ, କିନ୍ତୁ ଦେଶରେ ସର୍ବୋଚ୍ଚ ବଳିଦାନ ଦେଉଥିବା କେବଳ ସେନାର ଜବାନମାନଙ୍କୁ ଶହୀଦ ମାନ୍ୟତା ମିଳିଥାଏ। କୌଣସି ରାଜ୍ୟର ପୋଲିସକର୍ମୀ ଆତଙ୍କବାଦୀ ଆକ୍ରମଣ କିମ୍ବା ଅନ୍ୟ କୌଣସି ଅପରେସନରେ ଜୀବନ ହରାଇଲେ, ସେମାନଙ୍କୁ ଶହୀଦ ମାନ୍ୟତା ଦିଆଯାଏ ନାହିଁ।
ସେହିପରି, ସେନାରେ ଅଗ୍ନିବୀର ଜବାନମାନଙ୍କୁ ମଧ୍ୟ ଶହୀଦ ମାନ୍ୟତା ଦିଆଯାଏ ନାହିଁ, ଯଦିଓ ସେମାନଙ୍କ ଜୀବନ କୌଣସି ଅପରେସନ, ସାମରିକ ଦୁର୍ଘଟଣା କିମ୍ବା ଆତଙ୍କବାଦୀ ଆକ୍ରମଣରେ ହରାଇଥାଏ। ଏହିପରି ମାମଲାରେ ଅଗ୍ନିବୀର ଜବାନମାନଙ୍କୁ କେବଳ ପୂର୍ବରୁ ନିର୍ଦ୍ଧାରିତ ରାଶି ଓ ବୀମା ରାଶି ସରକାରଙ୍କ ତରଫରୁ ମିଳିଥାଏ।
ଶହୀଦଙ୍କ ପରିବାରକୁ ମିଳେ ଅନେକ ସୁବିଧା
ଯେଉଁ ଜବାନମାନଙ୍କୁ ଭାରତ ସରକାରଙ୍କ ତରଫରୁ କାଗଜପତ୍ରରେ ଶହୀଦ ମାନ୍ୟତା ଦିଆଯାଏ, ସେମାନଙ୍କ ପରିବାରକୁ ଅନେକ ପ୍ରକାରର ସୁବିଧା ମିଳିଥାଏ। ତିନି ସେନାର ଜବାନମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ଯଦି କାହାକୁ ସରକାରଙ୍କ ତରଫରୁ ଶହୀଦ ମାନ୍ୟତା ଦିଆଯାଏ, ତେବେ ତାଙ୍କ ପରିବାରକୁ ଜମି କିମ୍ବା ଘର, ପେଟ୍ରୋଲ ପମ୍ପ କିମ୍ବା ଗ୍ୟାସ ଏଜେନ୍ସି, ଶହୀଦଙ୍କ ପତ୍ନୀଙ୍କୁ ସେବା କାଳର ପୂର୍ଣ୍ଣ ଦରମା, ଶହୀଦଙ୍କ ପରିବାରକୁ ରେଳ ଓ ବିମାନ ଭଡାରେ ୫୦ ପ୍ରତିଶତ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ରିହାତି ଆଦି ସୁବିଧା ମିଳିଥାଏ। ଏହାଛଡା ରାଜ୍ୟ ସରକାରଙ୍କ ତରଫରୁ ଶହୀଦଙ୍କ ଆଶ୍ରିତଙ୍କୁ ଆର୍ଥିକ ସହାୟତା ଦିଆଯାଏ। ପରିବାରର ଜଣେ ନିକଟତମ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କୁ ସରକାରୀ ଚାକିରି ସମେତ ଅନ୍ୟ ସୁବିଧା ମଧ୍ୟ ମିଳିଥାଏ।
ଶହୀଦ ମାନ୍ୟତା ସମ୍ପର୍କରେ ସରକାର କ’ଣ କହୁଛନ୍ତି
ରାଜ୍ୟସଭାର ତତ୍କାଳୀନ ସାଂସଦ କିରଣମୟ ନନ୍ଦା ୨୦୧୩ ମସିହାରେ ଶହୀଦ ମାନ୍ୟତା ସମ୍ପର୍କରେ ସରକାରଙ୍କୁ ପ୍ରଶ୍ନ ପଚାରିଥିଲେ। ଏହାର ଉତ୍ତରରେ ସରକାରଙ୍କ ତରଫରୁ କୁହାଯାଇଥିଲା ଯେ ସରକାର କୌଣସି ଜବାନଙ୍କ ସହ କୌଣସି ଭେଦଭାବ କରନ୍ତି ନାହିଁ। ଏଥିରେ ଏହା ମଧ୍ୟ ସ୍ୱୀକାର କରାଯାଇଥିଲା ଯେ ରକ୍ଷା ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ ପାଖରେ ଶହୀଦ ଶବ୍ଦର କୌଣସି ସଠିକ ପରିଭାଷା ନାହିଁ।
ଆରଟିଆଇ କାର୍ଯ୍ୟକର୍ତ୍ତାଙ୍କୁ ସରକାରଙ୍କ ଉତ୍ତର
ଦିଲ୍ଲୀର ଜଣେ ଆରଟିଆଇ କାର୍ଯ୍ୟକର୍ତ୍ତା ଗୋପାଳ ପ୍ରସାଦ ଆରଟିଆଇ ଆଇନ ଅଧୀନରେ କେନ୍ଦ୍ର ସରକାରଙ୍କୁ ପଚାରିଥିଲେ ଯେ ସରକାର କାହାକୁ ଶହୀଦ ବୋଲି ଗ୍ରହଣ କରନ୍ତି। ଏହାର ଉତ୍ତରରେ କୁହାଯାଇଥିଲା ଯେ କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ଗୃହ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ ତରଫରୁ ଶହୀଦକୁ କେଉଁଠାରେ ପରିଭାଷିତ କରାଯାଇ ନାହିଁ। ସେହିପରି ଭାରତ ସରକାର ଡିସେମ୍ବର ୨୦୧୭ରେ କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ସୂଚନା ଆୟୋଗକୁ ସୂଚନା ଦେଇଥିଲେ ଯେ ରକ୍ଷା ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ ତରଫରୁ କୌଣସି ଜବାନଙ୍କୁ ଶହୀଦ କହିବା ପାଇଁ କୌଣସି ବିଜ୍ଞପ୍ତି ଜାରି କରାଯାଇ ନାହିଁ।
ତେଣୁ ଯେଉଁପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ପହଲଗାମ ଆକ୍ରମଣରେ ନିହତ ହୋଇଥିବା ପର୍ଯ୍ୟଟକମାନଙ୍କୁ ଶହୀଦ ମାନ୍ୟତା ଦେବାର କଥା, ପାରମ୍ପରିକ କିମ୍ବା ଆଇନଗତ ଦୃଷ୍ଟିରୁ ଏହାର ସମ୍ଭାବନା ବହୁତ କମ। ତେବେ ଏହା ଅଲଗା କଥା ଯେ ସରକାର ତରଫରୁ ବିଶେଷ ବ୍ୟବସ୍ଥା କରି ସେମାନଙ୍କ ପରିବାରକୁ ସେହି ସମସ୍ତ ସୁବିଧା ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇ ପାରେ, ଯାହା ସାଧାରଣତଃ ସର୍ବୋଚ୍ଚ ବଳିଦାନ ଦେଉଥିବା ଜବାନମାନଙ୍କୁ ଦିଆଯାଇଥାଏ।
