ଏକପଟେ ବିମାନ ଦୁର୍ଘଟଣା କାରଣରୁ ସମଗ୍ର ଦେଶ ଦୁଃଖରେ ମଗ୍ନ ଥିବାବେଳେ, ଅନ୍ୟପଟେ ଅଭିନେତ୍ରୀ କରିସ୍ମା କପୁରଙ୍କ ପୂର୍ବ ସ୍ୱାମୀ ବ୍ୟବସାୟୀ ସଞ୍ଜୟ କପୁରଙ୍କର ମାତ୍ର ୫୩ ବର୍ଷ ବୟସରେ ହଠାତ୍ ହୃଦଘାତରେ ମୃତ୍ୟୁ ହୋଇଛି। କରିସ୍ମା କପୁରଙ୍କ ସହିତ ତାଙ୍କର ଦୁଇଟି ସନ୍ତାନ ଅଛନ୍ତି। ଜଣାପଡୁଛି ଯେ, ସେ ଲଣ୍ଡନର ଏକ ମୈଦାନରେ ପୋଲୋ ଖେଳୁଥିବାବେଳେ ହଠାତ୍ ତାଙ୍କ ମୁହଁରେ ଏକ ମହୁମାଛି ପଶିଯାଇଥିଲା। ସମ୍ଭବତଃ ମହୁମାଛିଟି ମୁହଁ ଭିତରେ ଡଙ୍କା ମାରିଥାଇପାରେ, ଯାହା ହୃଦଘାତର କାରଣ ହୋଇଥିଲା। ମହୁମାଛିର ଡଙ୍କ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଯନ୍ତ୍ରଣାଦାୟକ ହୋଇପାରେ ଏବଂ ଏହା ମୃତ୍ୟୁର କାରଣ ମଧ୍ୟ ହୋଇପାରେ। କିନ୍ତୁ ମହୁମାଛିର ଡଙ୍କା ହୃଦଘାତର କାରଣ ହେବା ସମ୍ଭବତଃ ଏକ ଅଭୂତପୂର୍ବ ଘଟଣା। ଆସନ୍ତୁ ଜାଣିବା ଏନେଇ କଣ କହୁଛନ୍ତି, ଫୋର୍ଟିସ ହସ୍ପିଟାଲ, ଶାଲିମାର ବାଗର କାର୍ଡିଓଲୋଜି ବିଭାଗର ମୁଖ୍ୟ ଡକ୍ଟର ନିତ୍ୟାନନ୍ଦ ତ୍ରିପାଠୀ। ଜାଣିବା ଯେ ମହୁମାଛିର କାମୁଡ଼ାରୁ ହୃଦଘାତ ହୋଇପାରେ କି ନାହିଁ।
ମହୁମାଛି କାମୁଡ଼ାରୁ ଏପରି ଆସିଲା ହୃଦଘାତ
ଡକ୍ଟର ନିତ୍ୟାନନ୍ଦ ତ୍ରିପାଠୀ କହିଛନ୍ତି ଯେ, ଯେକୌଣସି ଜିନିଷ ଯାହା ଶରୀରରେ ଏନାଫାଇଲାକ୍ସିସ (Anaphylaxis) ପ୍ରତିକ୍ରିୟାର କାରଣ ହୁଏ, ତାହା ହୃଦଘାତର କାରଣ ହୋଇପାରେ। ଯେତେବେଳେ ହଠାତ୍ ମୁହଁରେ କିଛି ଅସୁବିଧାଜନକ ଜିନିଷ, ଯେପରିକି କୀଟପତଙ୍ଗ, ମହୁମାଛି, ଖାଦ୍ୟରେ ଆଲର୍ଜି ସୃଷ୍ଟିକାରୀ ପଦାର୍ଥ କିମ୍ବା ରବର ଆଦି ପଶେ, ଏହା ଏନାଫାଇଲାକ୍ସିସ ପ୍ରତିକ୍ରିୟା ସୃଷ୍ଟି କରେ। ଏପରି ପରିସ୍ଥିତିରେ ଶରୀର ଜୀବନ ରକ୍ଷା ପାଇଁ ବିଭିନ୍ନ ରାସାୟନିକ ପଦାର୍ଥ ନିଷ୍କାସନ କରେ। କିନ୍ତୁ ଯଦି ଏହି ରାସାୟନିକ ପଦାର୍ଥର ପରିମାଣ ଅତ୍ୟଧିକ ହୁଏ, ତେବେ ଏହା ରକ୍ତନାଳୀ କିମ୍ବା ଧମନୀକୁ ଫାଟିଯାଇପାରେ, ଯାହା ଫଳରେ ହୃଦୟକୁ ରକ୍ତ ପହଞ୍ଚେ ନାହିଁ ଏବଂ ହଠାତ୍ ହୃଦଘାତ କିମ୍ବା ହୃଦୟ ବିଫଳତା ହୋଇପାରେ। ଡକ୍ଟର ତ୍ରିପାଠୀ କହିଛନ୍ତି ଯେ, ସଞ୍ଜୟ କପୁରଙ୍କ ମାମଲାରେ ସମ୍ଭବତଃ ଏହା ଘଟିଥାଇପାରେ। ମୁହଁରେ ମହୁମାଛି ପଶିବା ଓ ଡଙ୍କ ମାରିବା ଯୋଗୁଁ ଅସହନୀୟ ଯନ୍ତ୍ରଣା ହୋଇଥାଇପାରେ। ଏହା ସହିତ ଜରୁରୀ ପ୍ରତିକ୍ରିୟା ପାଇଁ ନିଷ୍କାସିତ ଏଡ୍ରେନାଲିନ ହରମୋନର ଅତ୍ୟଧିକ ପରିମାଣ ଧମନୀରେ ଜମା ହୋଇଥିବା ପ୍ଲାକକୁ ଫଟାଇ ଦେଇ ଥାଇପାରେ, ଯାହା ହୃଦଘାତର କାରଣ ହୋଇଥିଲା।
ହଠାତ୍ ଶ୍ୱାସକ୍ରିୟା ସମସ୍ୟା ଓ ହୃଦସ୍ପନ୍ଦନ ବୃଦ୍ଧି
ଡକ୍ଟର ନିତ୍ୟାନନ୍ଦ ତ୍ରିପାଠୀ କହିଛନ୍ତି ଯେ, ଯେତେବେଳେ ଶରୀର ଉପରେ କୌଣସି ଜୀବନ ସଙ୍କଟକାରୀ ଆପଦା ଆସେ, ତେବେ ଜରୁରୀ ପ୍ରତିକ୍ରିୟା ପାଇଁ ଏଡ୍ରେନାଲିନ ଓ ନୋରାଡ୍ରେନାଲିନ ହରମୋନ ନିଷ୍କାସିତ ହୁଏ। ସଞ୍ଜୟ କପୁରଙ୍କ ମୁହଁରେ ମହୁମାଛି ପଶିବା ଯୋଗୁଁ ଯନ୍ତ୍ରଣା ଓ ଶ୍ୱାସକ୍ରିୟାରେ ଅସୁବିଧା ହୋଇଥିଲା। ଏହା ଯୋଗୁଁ ଏହି ଦୁଇ ହରମୋନ ଅତ୍ୟଧିକ ମାତ୍ରାରେ ନିଷ୍କାସିତ ହୋଇଥାଇପାରେ, ଯାହା ହୃଦସ୍ପନ୍ଦନ ଓ ରକ୍ତଚାପକୁ ଅତ୍ୟଧିକ ବୃଦ୍ଧି କରିଥାଇପାରେ। ଏହା ଫଳରେ ଧମନୀରେ ଜମା ହୋଇଥିବା ପ୍ଲାକ ଫାଟିଯାଇଥାଇପାରେ ଏବଂ ରକ୍ତ ଜମାଟ ବାନ୍ଧି ହୃଦୟକୁ ରକ୍ତ ଯିବାର ପଥ ଅବରୋଧ ହୋଇଥାଇପାରେ, ଯାହା ହୃଦଘାତର କାରଣ ହୋଇଥିଲା।
ତେବେ କ’ଣ ମହୁମାଛି ଯେକୌଣସି ସ୍ଥାନରେ ଡଙ୍କା ମାରିଲେ ହୃଦଘାତ ହୋଇପାରେ?
ଡକ୍ଟର ତ୍ରିପାଠୀ କହିଛନ୍ତି ଯେ, ଏପରି ଘଟଣା ଅତ୍ୟନ୍ତ ବିରଳ। ମହୁମାଛି ଅନ୍ୟ ସ୍ଥାନରେ ଡଙ୍କ ମାରିଲେ ଶ୍ୱାସକ୍ରିୟାରେ ସମସ୍ୟା ହୁଏ ନାହିଁ। ଏହା ଏକ ଅତ୍ୟନ୍ତ ବିରଳ ମାମଲା ଥିଲା, ଯେଉଁଠାରେ ମହୁମାଛି ମୁହଁ ଭିତରେ ପଶି ଗଳାର ଅନ୍ତଃଭାଗରେ ଡଙ୍କ ମାରିଥିଲା, ଯାହା ଅତ୍ୟନ୍ତ ଯନ୍ତ୍ରଣାଦାୟକ ଥିଲା।
