ଦିଲ୍ଲୀ ହାଇକୋର୍ଟର ଜଜ ଜଷ୍ଟିସ ଯଶୱନ୍ତ ବର୍ମାଙ୍କ ଘରେ ବହୁ ପରିମାଣରେ ନଗଦ ଟଙ୍କା ମିଳିଥିବା ମାମଲାରେ ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟର ତଦନ୍ତ କମିଟି ନିଜର ରିପୋର୍ଟ ପ୍ରଦାନ କରିଛି। କମିଟି ମୁଖ୍ୟ ବିଚାରପତି ସଞ୍ଜୀବ ଖନ୍ନାଙ୍କୁ ଦେଇଥିବା ରିପୋର୍ଟରେ କହିଛି ଯେ ଜଷ୍ଟିସ ଯଶୱନ୍ତ ବର୍ମାଙ୍କ ଘରୁ ନଗଦ ଟଙ୍କା ମିଳିଛି। ଏବେ ଜଷ୍ଟିସ ବର୍ମାଙ୍କୁ ଜବାବ ଦେବା ପାଇଁ ଦୁଇ ଦିନର ସମୟ ଦିଆଯାଇଛି। ତାଙ୍କ ପାଖରେ ହୁଏତ ଇସ୍ତଫା ଦେବାର ବିକଳ୍ପ ଅଛି କିମ୍ବା ମହାଭିଯୋଗର ସାମ୍ନା କରିବାର ବିକଳ୍ପ ଅଛି।
ଏହି ପୁରା ମାମଲାରେ ଅବସର ଗ୍ରହଣ ପୂର୍ବରୁ ମୁଖ୍ୟ ବିଚାରପତି ସଞ୍ଜୀବ ଖନ୍ନା ଆଗାମୀ କାର୍ଯ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନ ନିର୍ଦ୍ଧାରଣ କରିବେ। ଏପରି ପରିସ୍ଥିତିରେ ପ୍ରଶ୍ନ ଉଠୁଛି ଯେ ଯଦି ଅଭିଯୋଗ ପ୍ରମାଣିତ ହେବା ପରେ ଜଷ୍ଟିସ ଯଶୱନ୍ତ ବର୍ମା ଇସ୍ତଫା ଦିଅନ୍ତି କିମ୍ବା ଏହା କରି ମହାଭିଯୋଗର ସାମ୍ନା ନକରନ୍ତି, ତେବେ କ’ଣ ଭବିଷ୍ୟତରେ ପଦ ତ୍ୟାଗ ପରେ ତାଙ୍କ ଉପରେ କୌଣସି କାର୍ଯ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନ ହେବ ନାହିଁ? ଜାଣନ୍ତୁ କଣ କହୁଛନ୍ତି ବିଶେଷଜ୍ଞ
ପଦ ତ୍ୟାଗ ପରେ ଜଷ୍ଟିସ ବର୍ମାଙ୍କ ଉପରେ କାର୍ଯ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନ ହେବ କି?
ବର୍ତ୍ତମାନର ପରିସ୍ଥିତିକୁ ବୁଝିଲେ, ଜଷ୍ଟିସ ଯଶୱନ୍ତ ବର୍ମାଙ୍କୁ ଇସ୍ତଫା ଦେବାକୁ ପଡ଼ିପାରେ। ଯଦି ସେ ଏହା ନକରନ୍ତି, ତେବେ ତାଙ୍କ ବିରୁଦ୍ଧରେ ମହାଭିଯୋଗ ପ୍ରସ୍ତାବ ଆଣିପାରେ। ଭାରତର ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟର ଇତିହାସରେ ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟ କିମ୍ବା ହାଇକୋର୍ଟର ଜଣେ ବିଚାରପତିଙ୍କ ବିରୁଦ୍ଧରେ ମହାଭିଯୋଗ ଏବଂ ଅପସାରଣ କାର୍ଯ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନ ୬ ଥର ଆରମ୍ଭ ହୋଇଛି।
ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ସଂସଦର ଅଭିଭାଷଣ ପରେ ଅପସାରଣ ଆଦେଶ ଜାରି କରିପାରନ୍ତି। ବିଚାରପତିଙ୍କୁ ହଟାଇବା ପାଇଁ ପ୍ରସ୍ତାବକୁ ସଂସଦର ପ୍ରତ୍ୟେକ ସଦନରେ ବିଶେଷ ସଂଖ୍ୟାଗରିଷ୍ଠତା ମିଳିବା ଆବଶ୍ୟକ। ବିଶେଷ ସଂଖ୍ୟାଗରିଷ୍ଠତା ହେଉଛି ସେହି ସଦନର ମୋଟ ସଦସ୍ୟଙ୍କ ସଂଖ୍ୟାର ସଂଖ୍ୟାଗରିଷ୍ଠତା ଏବଂ ସେହି ସଦନରେ ଉପସ୍ଥିତ ଓ ଭୋଟ ଦେଉଥିବା ସଦସ୍ୟଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ଅତି କମରେ ଦୁଇ-ତୃତୀୟାଂଶ ସଦସ୍ୟଙ୍କ ସଂଖ୍ୟାଗରିଷ୍ଠତା।
ଏବେ ପ୍ରଶ୍ନ ଉଠୁଛି ଯେ ବିଚାରପତି ପଦ ତ୍ୟାଗ ପରେ ଜଷ୍ଟିସ ଯଶୱନ୍ତ ବର୍ମାଙ୍କର କ’ଣ ହେବ? ଏହା ଉପରେ ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟର ଆଡଭୋକେଟ ଆଶୀଷ ପାଣ୍ଡେ କହିଛନ୍ତି, ଭାରତୀୟ ସମ୍ବିଧାନରେ ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟ କିମ୍ବା ହାଇକୋର୍ଟର ବିଚାରପତିଙ୍କୁ ପଦରୁ ହଟାଇବା ପାଇଁ ମହାଭିଯୋଗ ପ୍ରକ୍ରିୟା ଅନୁସରଣ କରିବାକୁ ପଡ଼ିଥାଏ। ତାଙ୍କ ଉପରେ କାର୍ଯ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନ ଦୁଇଟି ପରିସ୍ଥିତିରେ ହୋଇପାରେ। ପ୍ରଥମେ, ଯଦି ସେ ନିଜ ପଦ ତ୍ୟାଗ କରନ୍ତି। ଦ୍ୱିତୀୟତ, ମହାଭିଯୋଗ ପ୍ରସ୍ତାବ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ହେବା ପରେ।
ପଦ ତ୍ୟାଗ ପରେ ତାଙ୍କ ଉପରେ ସାଧାରଣ ନାଗରିକଙ୍କ ପାଇଁ ଯେଉଁ ଆଇନ ପ୍ରଯୁଜ୍ୟ, ସେହି ଆଇନ ପ୍ରଯୁଜ୍ୟ ହେବ। ବିଚାରପତି ପଦ ତ୍ୟାଗ ପରେ ଯଦି ସରକାର କାର୍ଯ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନ ପାଇଁ ପଦକ୍ଷେପ ନିଅନ୍ତି, ତେବେ ସମ୍ପୃକ୍ତ ଏଜେନ୍ସିମାନେ ମାମଲାକୁ ଆଗେଇ ନେବେ। ଦଣ୍ଡ କେତେ ମିଳିବ, ତାହା ନିର୍ଭର କରେ ମାମଲା କ’ଣ ହେଉଛି ତାହା ଉପରେ। ଯଦି ମାମଲା ଦୁର୍ନୀତିର ହୁଏ କିମ୍ବା ମନି ଲଣ୍ଡରିଂର ହୁଏ, ତେବେ ସେ ଅନୁଯାୟୀ ଦଣ୍ଡ ନିର୍ଦ୍ଧାରିତ ହେବ।
ମହାଭିଯୋଗ କେତେବେଳେ ଚର୍ଚ୍ଚାରେ ରହିଛି?
ବି. ରାମାସ୍ୱାମୀ ଜେ ପ୍ରଥମ ବିଚାରପତି ଥିଲେ । ଯାହାଙ୍କ ବିରୁଦ୍ଧରେ ମହାଭିଯୋଗ କାର୍ଯ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା। ୧୯୯୩ ମସିହାରେ, ପ୍ରସ୍ତାବଟି ଲୋକସଭାରେ ଆଗତ ହୋଇଥିଲା, କିନ୍ତୁ ଆବଶ୍ୟକୀୟ ଦୁଇ-ତୃତୀୟାଂଶ ସଂଖ୍ୟାଗରିଷ୍ଠତା ହାସଲ କରିବାରେ ବିଫଳ ହୋଇଥିଲା।
କଲିକତା ହାଇକୋର୍ଟର ବିଚାରପତି ସୌମିତ୍ର ସେନ ଜେ ୨୦୧୧ ମସିହାରେ ରାଜ୍ୟସଭା ଦ୍ୱାରା ତାଙ୍କ ବିରୁଦ୍ଧରେ ମହାଭିଯୋଗ ପ୍ରସ୍ତାବ ପାସ ହେବା ପରେ ଇସ୍ତଫା ଦେଇଥିଲେ। ସେ ପ୍ରଥମ ବିଚାରପତି ଥିଲେ ଯାହାଙ୍କ ବିରୁଦ୍ଧରେ ଉଚ୍ଚ ସଦନ ଦ୍ୱାରା କଦାଚାର ପାଇଁ ମହାଭିଯୋଗ ଲଗାଯାଇଥିଲା।

୨୦୧୫ ମସିହାରେ, ରାଜ୍ୟସଭାର ୫୮ ଜଣ ସଦସ୍ୟ ଗୁଜରାଟ ହାଇକୋର୍ଟର ବିଚାରପତି ଜେ.ବି. ପାରଦୀୱାଲାଙ୍କ ବିରୁଦ୍ଧରେ ସଂରକ୍ଷଣ ମୁଦ୍ଦାରେ ଆପତ୍ତିଜନକ ମନ୍ତବ୍ୟ ପାଇଁ ମହାଭିଯୋଗ ପ୍ରସ୍ତାବ ଆଗତ କରିଥିଲେ। ପ୍ରସ୍ତାବ ଆଗତ ହେବା ପରେ ସେ ନିଷ୍ପତ୍ତିରୁ ସେହି ମନ୍ତବ୍ୟ ହଟାଇ ଦେଇଥିଲେ। ସେହି ବର୍ଷ, ରାଜ୍ୟସଭାର ୫୦ରୁ ଅଧିକ ସଦସ୍ୟ ବିଚାରପତି ଏସ.କେ. ଗଙ୍ଗେଲେଙ୍କୁ ହଟାଇବା ପାଇଁ ଦାବି କରୁଥିବା ପ୍ରସ୍ତାବରେ ହସ୍ତାକ୍ଷର କରିଥିଲେ, ଯାହାଙ୍କ ଉପରେ ଗ୍ୱାଲିୟରର ଜଣେ ପୂର୍ବତନ ଜିଲ୍ଲା ଓ ସେସନ ବିଚାରପତିଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ଯୌନ ଉତ୍ପୀଡ଼ନର ଅଭିଯୋଗ ଲଗାଯାଇଥିଲା। ତେବେ, ଜଜେସ ଇନକ୍ୱାୟାରୀ ଆକ୍ଟ, ୧୯୬୮ ଅନୁଯାୟୀ ଗଠିତ ଏକ ତଦନ୍ତ କମିଟି ଯୌନ ଉତ୍ପୀଡ଼ନ ଅଭିଯୋଗକୁ ପ୍ରମାଣ କରିବା ପାଇଁ ରେକର୍ଡରେ ଥିବା ଉପାଦାନକୁ ଅପର୍ଯ୍ୟାପ୍ତ ବୋଲି ପାଇଥିଲା। ଫଳସ୍ୱରୂପ, ପ୍ରସ୍ତାବଟି ଖାରଜ ହୋଇଥିଲା।
୨୦୧୭ ମସିହାରେ, ରାଜ୍ୟସଭା ସାଂସଦମାନେ ଆନ୍ଧ୍ରପ୍ରଦେଶ ଓ ତେଲଙ୍ଗାନା ହାଇକୋର୍ଟର ବିଚାରପତି ସି.ଭି. ନାଗାର୍ଜୁନ ରେଡ୍ଡୀ ଜେ.ଙ୍କ ବିରୁଦ୍ଧରେ ମହାଭିଯୋଗ କାର୍ଯ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନ ଆରମ୍ଭ କରିବା ପାଇଁ ଏକ ପ୍ରସ୍ତାବ ଆଗତ କରିଥିଲେ। ୨୦୧୮ ମାର୍ଚ୍ଚରେ ବିପକ୍ଷ ଦଳମାନେ ସିଜେଆଇ ଦୀପକ ମିଶ୍ରଙ୍କ ବିରୁଦ୍ଧରେ ମହାଭିଯୋଗ ପ୍ରସ୍ତାବ ଆଣିବା ପାଇଁ ଏକ ଖସଡ଼ା ପ୍ରସ୍ତାବରେ ହସ୍ତାକ୍ଷର କରିଥିଲେ। ୨୩ ଏପ୍ରିଲରେ ରାଜ୍ୟସଭାର ସଭାପତି ଭେଙ୍କୟା ନାୟଡୁ ମହାଭିଯୋଗ ଚଳାଇବା ପ୍ରସ୍ତାବକୁ ଖାରଜ କରିଥିଲେ।