ଗତ କିଛି ସମୟ ଧରି ସୁନାର ମୂଲ୍ୟ ଲଗାତାର ହ୍ରାସ ପାଉଥିଲା ଏବଂ ସୁନାର ଦର ଏକ ଲକ୍ଷ ଟଙ୍କା ସ୍ତରରୁ ୫ ରୁ ୭ ଟଙ୍କା ତଳେ ଥିଲା। ଏହା ଦେଶର ମହିଳାମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଆଶ୍ୱାସନା ଦେଇଥିଲା। ଅନ୍ୟପଟେ, ବିଶ୍ୱବ୍ୟାପୀ ଅର୍ଥନୀତିବିତ୍ମାନେ ଅଶୋଧିତ ତୈଳର ମୂଲ୍ୟ ହ୍ରାସର ଆଶା କରୁଥିଲେ। ଏହାର କାରଣ ମଧ୍ୟ ଥିଲା, ଆମେରିକା ସହିତ ଓପେକ୍ ଦେଶମାନେ ମଧ୍ୟ କଚ୍ଚା ତୈଳ ଉତ୍ପାଦନ ବୃଦ୍ଧି କରିବା କଥା କହିଥିଲେ। ଏହା ବ୍ୟତୀତ, ଶେୟାର ବଜାରରେ ପୁଣି ଥରେ ଉତ୍ସାହ ଦେଖାଯାଉଥିଲା। ମାର୍ଚ୍ଚ ଆରମ୍ଭରୁ ୧୨ ଜୁନ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସେନ୍ସେକ୍ସ ନିବେଶକମାନଙ୍କୁ ୧୩ ପ୍ରତିଶତ ରିଟର୍ଣ୍ଣ ଦେଇଥିଲା। ଏହା ସହିତ, ଟଙ୍କାରେ ମଧ୍ୟ ନାମମାତ୍ର ହେଉ ପଛେ କିନ୍ତୁ ଲଗାତାର ଉନ୍ନତି ଦେଖାଯାଉଥିଲା।
କିନ୍ତୁ ଇରାନ ଉପରେ ଇସ୍ରାଏଲର ସକାଳୁଆ ମିସାଇଲ ଆକ୍ରମଣ ଏହି ସମଗ୍ର ଚିତ୍ରକୁ ବଦଳାଇ ଦେଇଛି। ପାଶ୍ଚାତ୍ୟ ସଂସ୍କୃତିରେ ଅଶୁଭ ବୋଲି ବିବେଚିତ ଶୁକ୍ରବାର ୧୩ ତାରିଖ ପୁଣି ଥରେ ନିଜର ରଙ୍ଗ ଦେଖାଇଛି। ଯଦି ଏହାକୁ ପୁଣି ଥରେ ବଜାରର ବ୍ଲାକ୍ ଫ୍ରାଇଡେ କୁହାଯାଏ, ତେବେ ଭୁଲ ହେବ ନାହିଁ। ଶେୟାର ବଜାରରେ ସକାଳ ସମୟରେ ୧୩୦୦ରୁ ଅଧିକ ପଏଣ୍ଟର ହ୍ରାସ ଦେଖାଯାଇଥିଲା। ଏହା ସହିତ ନିଫ୍ଟି ମଧ୍ୟ ସକାଳେ ୪୧୫.୨ ପଏଣ୍ଟର ହ୍ରାସ ସହିତ କାରବାର କରୁଥିଲା।
ଶେୟାର ବଜାରରେ ହ୍ରାସ
ଅନ୍ୟପଟେ, ଇରାନରେ ବୋମାମାଡ଼ ହେବା କାରଣରୁ ସମଗ୍ର ମଧ୍ୟପ୍ରାଚ୍ୟରେ ଉତ୍ତେଜନା ବ୍ୟାପିଯାଇଛି। ଏହାର ପ୍ରଭାବ ଅଶୋଧିତ ତୈଳର ମୂଲ୍ୟରେ ଦେଖାଯାଇଛି। ଉପସାଗରୀୟ ଦେଶମାନଙ୍କର ଅଶୋଧିତ ତୈଳ ବ୍ରେଣ୍ଟ କ୍ରୁଡ ଅଏଲ ଦୁଇ ମାସର ଉଚ୍ଚତମ ସ୍ତରରେ ପହଞ୍ଚିଛି। ଏହା ବ୍ୟତୀତ, ଦେଶରେ ସୁନାର ମୂଲ୍ୟରେ ପ୍ରଚଣ୍ଡ ବୃଦ୍ଧି ଦେଖାଯାଇଛି। ଜିଓ-ପୋଲିଟିକାଲ ଉତ୍ତେଜନା କାରଣରୁ ନିବେଶକମାନେ ନିରାପଦ ବିନିଯୋଗ ସୁନା ଆଡ଼କୁ ଯିବା ଜରୁରୀ ମନେ କରିଛନ୍ତି। ଭାରତରେ ସୁନାର ଦର ପୁଣି ଥରେ ଏକ ଲକ୍ଷ ଟଙ୍କା ପାର କରିବା ସହ ରେକର୍ଡ ସ୍ତରରେ ପହଞ୍ଚିଛି। ଏହା ସହିତ, ମୁଦ୍ରା ବଜାରରେ ଟଙ୍କାରେ ମଧ୍ୟ ବଡ଼ କ୍ଷତି ହୋଇଛି ଏବଂ ପୁଣି ଥରେ ୮୬ର ସ୍ତର ଅତିକ୍ରମ କରିଛି। ଆସନ୍ତୁ ଏହି ଚାରୋଟି ମୁଦ୍ଦା ଉପରେ ବିସ୍ତୃତ ଭାବେ ଆଲୋଚନା କରିବା।
ଦୁଇ ମାସର ଉଚ୍ଚତମ ସ୍ତରରେ ଅଶୋଧିତ ତୈଳ
ଇରାନ-ଇସ୍ରାଏଲ ଯୁଦ୍ଧ ମଧ୍ୟରେ ଅଶୋଧିତ ତୈଳର ମୂଲ୍ୟରେ ପ୍ରଚଣ୍ଡ ବୃଦ୍ଧି ଦେଖାଯାଇଛି। ମଧ୍ୟପ୍ରାଚ୍ୟରେ ଉତ୍ତେଜନା ଏବଂ ତୈଳ ଯୋଗାଣରେ ବ୍ୟାଘାତ ଆଶା କାରଣରୁ ବ୍ରେଣ୍ଟ କ୍ରୁଡ ଅଏଲର ମୂଲ୍ୟରେ ୧୩ ପ୍ରତିଶତରୁ ଅଧିକ ବୃଦ୍ଧି ଦେଖାଯାଇଛି, ଯାହା ପରେ ଦର ୭୮.୫୦ ଡଲାର ପ୍ରତି ବ୍ୟାରେଲରେ ପହଞ୍ଚିଛି। ଏହା ଦୁଇ ମାସର ଉଚ୍ଚତମ ସ୍ତର। ଏହା ସେହି ଦେଶମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଏକ ବଡ଼ ଝଟକା, ଯେଉଁମାନେ ଅଶୋଧିତ ତୈଳ ଆମଦାନୀ ଉପରେ ନିର୍ଭରଶୀଳ। ଭାରତ ନିଜର ଆବଶ୍ୟକତାର ୮୫ ପ୍ରତିଶତ ଅଶୋଧିତ ତୈଳ ଆମଦାନୀ କରେ। ଅନ୍ୟପଟେ, ଆମେରିକୀୟ କ୍ରୁଡ ଅଏଲ ଡବ୍ଲ୍ୟୁଟିଆଇରେ ପ୍ରାୟ ୧୨ ପ୍ରତିଶତର ଉନ୍ନତି ଦେଖାଯାଇଛି, ଯାହା ପରେ ଦର ୭୭.୫୮ ଡଲାର ପ୍ରତି ବ୍ୟାରେଲରେ ପହଞ୍ଚିଛି।
ପୂର୍ବ ଦିନ ଆମେରିକୀୟ ତୈଳର ଦର ୭୦ ଡଲାର ପ୍ରତି ବ୍ୟାରେଲରୁ କମ ଥିଲା। ବିଶେଷ କଥା ହେଉଛି, ଜୁନ ମାସରେ ଆମେରିକୀୟ ତୈଳର ଦରରେ ପ୍ରାୟ ୨୮ ପ୍ରତିଶତର ଉନ୍ନତି ଦେଖାଯାଇଛି, ଯେତେବେଳେ କି ଉପସାଗରୀୟ ଦେଶମାନଙ୍କର ଅଶୋଧିତ ତୈଳ ପ୍ରାୟ ୨୩ ପ୍ରତିଶତ ମହଙ୍ଗା ହୋଇଛି। ଜେପି ମର୍ଗାନର ବିଶେଷଜ୍ଞମାନେ ମନେ କରନ୍ତି ଯେ ସବୁଠାରୁ ଖରାପ ପରିସ୍ଥିତିରେ ତୈଳର ମୂଲ୍ୟ ୧୨୦ ଡଲାର ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ବୃଦ୍ଧି ପାଇପାରେ। ବ୍ୟାଙ୍କ କହିଛି ଯେ ଇରାନ ଉପରେ ଆକ୍ରମଣ ତୈଳର ମୂଲ୍ୟକୁ ୧୨୦ ଡଲାର ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ବୃଦ୍ଧି କରିପାରେ, ଯାହା ଆମେରିକୀୟ ମୂଲ୍ୟବୃଦ୍ଧିକୁ ୫ ପ୍ରତିଶତ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ବୃଦ୍ଧି କରିପାରେ।
ରେକର୍ଡ ସ୍ତରରେ ସୁନାର ଦର
ଅନ୍ୟପଟେ, ଭାରତ ସହିତ ଆନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ବଜାରରେ ସୁନାର ମୂଲ୍ୟରେ ଭଲ ବୃଦ୍ଧି ଦେଖାଯାଇଛି। ଜିଓ-ପୋଲିଟିକାଲ ଉତ୍ତେଜନା କାରଣରୁ ସୁନାର ଦରରେ ଉଛାଳ ଆସିଛି। ଦେଶର ଫ୍ୟୁଚର ବଜାର ମଲ୍ଟି କମୋଡିଟି ଏକ୍ସଚେଞ୍ଜ (ଏମସିଏକ୍ସ)ରେ ସୁନାର ମୂଲ୍ୟ ୧,୦୦,୪୦୩ ଟଙ୍କା ପ୍ରତି ଦଶ ଗ୍ରାମ ସହିତ ରେକର୍ଡ ସ୍ତରରେ ପହଞ୍ଚିଛି। ବିଶେଷ କଥା ହେଉଛି, ଏମସିଏକ୍ସରେ ସୁନାର ମୂଲ୍ୟରେ ୨,୦୧୧ ଟଙ୍କାର ଉଛାଳ ଦେଖାଯାଇଛି। ଯେତେବେଳେ ପୂର୍ବ ଦିନ ସୁନାର ମୂଲ୍ୟ ୯୮,୩୯୨ ଟଙ୍କା ପ୍ରତି ଦଶ ଗ୍ରାମ ଥିଲା। ବିଶେଷ କଥା ହେଉଛି, ଜୁନ ମାସରେ ସୁନାର ମୂଲ୍ୟରେ ୪,୫୨୮ ଟଙ୍କାର ବୃଦ୍ଧି ଦେଖାଯାଇଛି।
ଅନ୍ୟପଟେ, ବିଦେଶୀ ବଜାରକୁ ଦେଖିଲେ ସୁନାର ମୂଲ୍ୟରେ ଭଲ ଉନ୍ନତି ଦେଖାଯାଇଛି। ତଥ୍ୟ ଅନୁଯାୟୀ, ନିଉୟର୍କର ଫ୍ୟୁଚର ବଜାର କୋମେକ୍ସ ମାର୍କେଟରେ ସୁନାର ମୂଲ୍ୟ ୧ ପ୍ରତିଶତରୁ ଅଧିକ ଉନ୍ନତି ସହିତ ୩,୪୩୭.୮୦ ଡଲାର ପ୍ରତି ଆଉନ୍ସରେ କାରବାର କରୁଛି। କାରବାର ସମୟରେ ସୁନାର ଦର ୩,୪୬୬.୭୫ ଡଲାର ପ୍ରତି ଆଉନ୍ସ ସହିତ ଦିନର ଉଚ୍ଚତମ ସ୍ତରରେ ପହଞ୍ଚିଥିଲା। ଏହା ସହିତ, ସୁନା ସ୍ପଟ ମୂଲ୍ୟରେ ପ୍ରାୟ ୧ ପ୍ରତିଶତର ବୃଦ୍ଧି ଦେଖାଯାଇଛି ଏବଂ ଦର ୩,୪୧୬.୩୯ ଡଲାରରେ କାରବାର କରୁଛି। କାରବାରୀ ସତ୍ର ସମୟରେ ସୁନା ସ୍ପଟର ଦର ୩,୪୪୪.୫୩ ଡଲାର ପ୍ରତି ଆଉନ୍ସରେ ପହଞ୍ଚିଥିଲା।
ଶେୟାର ବଜାରରେ ବଡ଼ ହ୍ରାସ
ଅନ୍ୟପଟେ, ଶେୟାର ବଜାରରେ ମଧ୍ୟ ବଡ଼ ହ୍ରାସ ଦେଖାଯାଇଛି। ବମ୍ବେ ଷ୍ଟକ୍ ଏକ୍ସଚେଞ୍ଜର ମୁଖ୍ୟ ସୂଚକାଙ୍କ ସେନ୍ସେକ୍ସ ମଧ୍ୟାହ୍ନ ୧:୪୦ରେ ୫୫୦ ପଏଣ୍ଟର ହ୍ରାସ ସହିତ କାରବାର କରୁଥିଲେ ହେଁ, କାରବାର ସମୟରେ ସେନ୍ସେକ୍ସ ୧,୩୩୭.୩୯ ପଏଣ୍ଟରେ ଖସି ଯାଇ ୮୦,୩୫୪.୫୯ ପଏଣ୍ଟରେ କାରବାର କରୁଥିଲା। ବିଶେଷ କଥା ହେଉଛି, ମାର୍ଚ୍ଚ ଆରମ୍ଭରୁ ୧୨ ଜୁନ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସେନ୍ସେକ୍ସ ନିବେଶକମାନଙ୍କୁ ପ୍ରାୟ ୧୩ ପ୍ରତିଶତର ରିଟର୍ଣ୍ଣ ଦେଇଥିଲା। ଅନ୍ୟପଟେ, ନ୍ୟାସନାଲ ଷ୍ଟକ୍ ଏକ୍ସଚେଞ୍ଜର ମୁଖ୍ୟ ସୂଚକାଙ୍କ ନିଫ୍ଟିରେ ୪୧୫.୨ ପଏଣ୍ଟର ବଡ଼ ହ୍ରାସ ଦେଖାଯାଇଛି ଏବଂ କାରବାର ସମୟରେ ନିଫ୍ଟି ୨୪,୪୭୩ ପଏଣ୍ଟରେ ଦିନର ନିମ୍ନତମ ସ୍ତରରେ ପହଞ୍ଚିଥିଲା। ମଧ୍ୟାହ୍ନ ୧:୪୨ରେ ନିଫ୍ଟି ୧୬୦ ପଏଣ୍ଟର ହ୍ରାସ ସହିତ ୨୪,୭୩୦.୭୫ ପଏଣ୍ଟରେ କାରବାର କରୁଥିଲା।
ଜିଓଜିତ ଇନଭେଷ୍ଟମେଣ୍ଟ ଲିମିଟେଡର ମୁଖ୍ୟ ନିବେଶ ରଣନୀତିକାର ଡ. ଭିକେ ବିଜୟକୁମାରଙ୍କ ମତରେ, କେତେବେଳେ ଖରାପ ଖବର ବନ୍ୟା ପରି ଆସେ। ଅହମଦାବାଦ ବିମାନ ଦୁର୍ଘଟଣା ପରେ ତୁରନ୍ତ ଇରାନ ଉପରେ ଇସ୍ରାଏଲର ଆକ୍ରମଣର ଖବର ଆସିଛି। ଯଦି ଇରାନ ଦ୍ୱାରା ଆକ୍ରମଣ ଏବଂ ପ୍ରତିଆକ୍ରମଣ ଦୀର୍ଘ ସମୟ ଧରି ଚାଲୁ ରହେ, ତେବେ ଏହି ଇସ୍ରାଏଲୀ ଆକ୍ରମଣର ଅର୍ଥନୈତିକ ପରିଣାମ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଗମ୍ଭୀର ହୋଇପାରେ। ଇସ୍ରାଏଲ ଘୋଷଣା କରିଛି ଯେ ଏହି ଅଭିଯାନ ଅନେକ ଦିନ ଧରି ଚାଲିବ। ସେ କହିଛନ୍ତି ଯେ ବଜାର ଉପରେ ପ୍ରଭାବ ଏହା ଉପରେ ନିର୍ଭର କରେ ଯେ ସଂଘର୍ଷ କେତେ ସମୟ ଧରି ଚାଲେ। ଏଭିଏସନ, ପେଣ୍ଟ, ଆଡ଼ହେସିଭ ଏବଂ ଟାୟାର ପରି ତୈଳ ଉତ୍ପନ୍ନ ବ୍ୟବହାର କରୁଥିବା କ୍ଷେତ୍ରଗୁଡ଼ିକୁ କଠିନ ଆଘାତ ସହିବାକୁ ପଡ଼ିବ। ଓଏନଜିସି ଏବଂ ଅଏଲ ଇଣ୍ଡିଆ ପରି ତୈଳ ଉତ୍ପାଦକମାନେ ସ୍ଥିତିସ୍ଥାପକ ରହିବେ। ନିଫ୍ଟିକୁ ୨୪୫୦୦ ସ୍ତରରେ ଦୃଢ଼ ସମର୍ଥନ ମିଳିବାର ସମ୍ଭାବନା ରହିଛି।
ବଣ୍ଡ ବଜାରରେ ଚାପ
ଅଶୋଧିତ ତୈଳର ମୂଲ୍ୟ କାରଣରୁ ଶୁକ୍ରବାର ଭାରତୀୟ ସରକାରୀ ବଣ୍ଡର ଆୟ ପାଞ୍ଚ ସପ୍ତାହର ଉଚ୍ଚତମ ସ୍ତରରେ ପହଞ୍ଚିଛି। ସାପ୍ତାହିକ ଋଣ ନିଲାମ ପୂର୍ବରୁ ସତର୍କତା ମନୋଭାବକୁ ଦୁର୍ବଳ କରିଛି। ଭାରତ କଚ୍ଚା ତୈଳର ଏକ ପ୍ରମୁଖ ଆମଦାନୀକାରୀ ଏବଂ ଉଚ୍ଚ ମୂଲ୍ୟ ମୂଲ୍ୟବୃଦ୍ଧିକୁ ବଢ଼ାଇପାରେ। ଆମେରିକା-ଚୀନ ବାଣିଜ୍ୟ ଆଲୋଚନା ଆଖପାଖରେ ଅନିଶ୍ଚିତତା, ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଡୋନାଲ୍ଡ ଟ୍ରମ୍ପଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ଦୁଇ ସପ୍ତାହ ମଧ୍ୟରେ ଏକତରଫା ଟାରିଫ ଲଗାଇବାର ଧମକ ଦ୍ୱାରା ଆହୁରି ବୃଦ୍ଧି ପାଇଛି, ଯାହା ନିବେଶକମାନଙ୍କୁ ପାରମ୍ପରିକ ନିରାପଦ ସମ୍ପଦ ଆଡ଼କୁ ଆହୁରି ଠେଲି ଦେଇଛି।
ଟଙ୍କାରେ ବଡ଼ ହ୍ରାସ
ଶୁକ୍ରବାର ପ୍ରାରମ୍ଭିକ କାରବାରରେ ଟଙ୍କା ୫୬ ପଇସା ଖସି ଆମେରିକୀୟ ଡଲାର ବିପକ୍ଷରେ ୮୬.୦୮ରେ ପହଞ୍ଚିଛି। ଇସ୍ରାଏଲର ଇରାନର ପରମାଣବିକ ସ୍ଥାନଗୁଡ଼ିକ ଉପରେ ଆକ୍ରମଣ ପରେ ପଶ୍ଚିମ ଏସିଆରେ ବୃଦ୍ଧି ପାଉଥିବା ଉତ୍ତେଜନା ମଧ୍ୟରେ ବିଶ୍ୱବ୍ୟାପୀ ତୈଳ ମୂଲ୍ୟରେ ଉନ୍ନତି ଏବଂ ଡଲାରର ମଜବୁତ ହେବାର ପ୍ରଭାବ ଘରୋଇ ମୁଦ୍ରା ଉପରେ ଦେଖାଯାଇଛି। ବିଦେଶୀ ମୁଦ୍ରା କାରବାରୀମାନେ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଘରୋଇ ଶେୟାର ବଜାରର ଦୁର୍ବଳ ଆରମ୍ଭ ଏବଂ ବିଦେଶୀ ପୁଞ୍ଜିର ବିପୁଳ ପ୍ରତ୍ୟାହାର ମଧ୍ୟ ସ୍ଥାନୀୟ ମୁଦ୍ରାରେ ହ୍ରାସ ଘଟାଇଛି। ଇଣ୍ଟରବ୍ୟାଙ୍କ ବିଦେଶୀ ମୁଦ୍ରା ବିନିମୟ ବଜାରରେ ଟଙ୍କା ଡଲାର ବିପକ୍ଷରେ ୮୬.୨୫ରେ ଖୋଲିଥିଲା। ତା’ପରେ ୮୬.୦୮ ପ୍ରତି ଡଲାରରେ ପହଞ୍ଚିଥିଲା, ଯାହା ପୂର୍ବ ବନ୍ଦ ମୂଲ୍ୟ ତୁଳନାରେ ୫୬ ପଇସାର ହ୍ରାସ ଦର୍ଶାଏ। ଟଙ୍କା ଗୁରୁବାର ଆମେରିକୀୟ ଡଲାର ବିପକ୍ଷରେ ୮୫.୫୨ରେ ବନ୍ଦ ହୋଇଥିଲା। ଏହି ସମୟରେ, ଛଅଟି ପ୍ରମୁଖ ମୁଦ୍ରା ବିପକ୍ଷରେ ଆମେରିକୀୟ ଡଲାରର ସ୍ଥିତି ଦର୍ଶାଉଥିବା ଡଲାର ସୂଚକାଙ୍କ ୦.୩୧ ପ୍ରତିଶତ ବୃଦ୍ଧି ସହିତ ୯୮.୨୨ରେ ରହିଛି।