ପଶ୍ଚିମ ଏସିଆ ପୁଣିଥରେ ଯୁଦ୍ଧର ଜ୍ୱାଳାରେ ଜଳୁଛି। ଇସ୍ରାଏଲ ଇରାନକୁ ପରମାଣୁ ଅସ୍ତ୍ର ହାସଲ କରିବାରୁ ରୋକିବାର ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟରେ ତେହେରାନ ଉପରେ ଆକ୍ରମଣ କରିଛି। ଇସ୍ରାଏଲୀ ସେନାର ଦାବି ଅନୁଯାୟୀ, ଏହି ଆକ୍ରମଣରେ ଇରାନର ଅନେକ ପରମାଣୁ କେନ୍ଦ୍ର ଧ୍ୱଂସ ହୋଇଛି। ଏହି ଆକ୍ରମଣରେ ଇରାନର ସେନା ମୁଖ୍ୟଙ୍କ ସମେତ କିଛି ପରମାଣୁ ବୈଜ୍ଞାନିକ ମଧ୍ୟ ନିହତ ହୋଇଛନ୍ତି। ଇସ୍ରାଏଲର ଆକ୍ରମଣ ପରେ ଇରାନ ଯୁଦ୍ଧ ଘୋଷଣା କରିଛି ଏବଂ ଇସ୍ରାଏଲ ଉପରେ ମିସାଇଲ ଓ ଡ୍ରୋନ ଆକ୍ରମଣ କରିଛି। ଇରାନୀ ଆକ୍ରମଣରେ ଇସ୍ରାଏଲର ରାଜଧାନୀ ତେଲ ଅଭିଭ ସମେତ ଅନେକ ସହର ଓ ଅଞ୍ଚଳରେ ବ୍ୟାପକ ଧ୍ୱଂସଲୀଳା ଘଟିଛି। ବର୍ତ୍ତମାନ ଉଭୟ ପକ୍ଷରୁ ଲଗାତାର ମିସାଇଲ ଆକ୍ରମଣ ଜାରି ରହିଛି।
ଏହି ପରିସ୍ଥିତିରେ ପ୍ରଶ୍ନ ଉଠୁଛି ଯେ ଇସ୍ରାଏଲର ଆଇରନ୍ ଡୋମ ଭଳି ଅତ୍ୟାଧୁନିକ ବାୟୁ ପ୍ରତିରକ୍ଷା ବ୍ୟବସ୍ଥା ଥାଇ ମଧ୍ୟ ଇରାନୀ ମିସାଇଲଗୁଡ଼ିକ କିପରି ଏତେ ବିନାଶ ଘଟାଇଲା? ଇରାନ କେଉଁ ମିସାଇଲ ନିକ୍ଷେପ କଲା, ଯାହାକୁ ଆୟର୍ନ ଡୋମ ରୋକି ପାରିଲା ନାହିଁ? ଇରାନର ଫତହ-୧ ହାଇପରସୋନିକ ମିସାଇଲ କ’ଣ ଏତେ ଭୟଙ୍କର ଯେ ଏହାକୁ କୌଣସି ବାୟୁ ପ୍ରତିରକ୍ଷା ବ୍ୟବସ୍ଥା ରୋକି ପାରିବ ନାହିଁ? ଉଲ୍ଲେଖଯୋଗ୍ୟ ଯେ ଆଇରନ୍ ଡୋମକୁ ରୁଷିଆର S-400 ଓ S-500 ବାୟୁ ପ୍ରତିରକ୍ଷା ବ୍ୟବସ୍ଥା ସହ ତୁଳନା କରାଯାଏ। ଅପରେଶନ ସିନ୍ଦୁର ସମୟରେ S-400ର ଶକ୍ତି ସମଗ୍ର ବିଶ୍ୱ ଦେଖିଥିଲା, କିନ୍ତୁ ଇସ୍ରାଏଲର ଆଇରନ୍ ଡୋମ ଇରାନୀ ମିସାଇଲଗୁଡ଼ିକୁ ରୋକିବାରେ ବିଫଳ ହୋଇଛି।
ଇରାନର ଫତହ-୧ ହାଇପରସୋନିକ ମିସାଇଲ
ସୂଚନା ଅନୁଯାୟୀ, ଇରାନ ଇସ୍ରାଏଲ ଉପରେ ଫତହ-୧ ହାଇପରସୋନିକ ମିସାଇଲ ଦ୍ୱାରା ଆକ୍ରମଣ କରିଛି। ଏହା ଏକ ମଧ୍ୟମ ଦୂରଗାମୀ ବାଲିଷ୍ଟିକ ମିସାଇଲ। ଯଦି ଇରାନ ଇସ୍ରାଏଲର ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ସାମରିକ ଘାଟିଗୁଡ଼ିକୁ ନିଶାନା କରିବାକୁ ଚାହେଁ, ତେବେ ତା’ର ମିସାଇଲର ପରିସର ଅତି କମରେ ୧୦୦୦ କିଲୋମିଟର ହେବା ଆବଶ୍ୟକ। ଇରାନର ଶକ୍ତିଶାଳୀ ଫତହ-୧ ହାଇପରସୋନିକ ମିସାଇଲର ପରିସର ପ୍ରାୟ ୧୪୦୦ କିଲୋମିଟର ବୋଲି କୁହାଯାଏ। ହାଇପରସୋନିକ ହେବା କାରଣରୁ ଏହାର ଗତି ମଧ୍ୟ ଅତ୍ୟନ୍ତ ତୀବ୍ର। ସୁରକ୍ଷା ବିଶେଷଜ୍ଞଙ୍କ ମତ ଅନୁଯାୟୀ, ହାଇପରସୋନିକ ମିସାଇଲଗୁଡ଼ିକ ନିମ୍ନ ଉଚ୍ଚତାରେ (ଲୋ ଆଲ୍ଟିଚ୍ୟୁଡ୍) ଗତି କରିବାରେ ସକ୍ଷମ। ନିମ୍ନ ଉଚ୍ଚତାରେ ଗତି କରୁଥିବା ମିସାଇଲଗୁଡ଼ିକ ରାଡାରକୁ ସହଜରେ ଚକମା ଦେଇପାରନ୍ତି। ବିଶେଷଜ୍ଞମାନେ ଏପରି ମଧ୍ୟ ମନେ କରନ୍ତି ଯେ ଏହି ଶ୍ରେଣୀର ମିସାଇଲଗୁଡ଼ିକ ବାୟୁ ପ୍ରତିରକ୍ଷା ବ୍ୟବସ୍ଥାକୁ ମଧ୍ୟ ଅତିକ୍ରମ କରିପାରେ। ଏହା ହିଁ କାରଣ ଯେ ଇରାନ ଆଇରନ୍ ଡୋମକୁ ବ୍ୟର୍ଥ କରି ଇସ୍ରାଏଲର ଅଭ୍ୟନ୍ତରୀଣ ଅଞ୍ଚଳରେ ଆକ୍ରମଣ କରିବାରେ ସଫଳ ହୋଇଛି।
ଫତହ-୧ ମିସାଇଲର ବିକାଶ ଓ କ୍ଷମତା
ଇରାନ ଫତହ-୧ ମିସାଇଲକୁ ୨୦୨୩ ମସିହା ଜୁନରେ ବିଶ୍ୱ ସମ୍ମୁଖରେ ଉପସ୍ଥାପନ କରିଥିଲା। ଏହାକୁ ଇସ୍ଲାମିକ ରିଭୋଲ୍ୟୁସନାରୀ ଗାର୍ଡ କର୍ପସ (IRGC) ଦ୍ୱାରା ବିକଶିତ କରାଯାଇଥିଲା। ୨୦୨୩ ମସିହା ନଭେମ୍ବରରେ ଇରାନ ଏହାର ନୂଆ ସଂସ୍କରଣ ଫତହ-୨ ବିକଶିତ କରିଥିଲା। ଉଚ୍ଚ ଗତି କାରଣରୁ ଏହି ମିସାଇଲ ବାୟୁ ପ୍ରତିରକ୍ଷା ବ୍ୟବସ୍ଥାକୁ ଚକମା ଦେଇ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ଲକ୍ଷ୍ୟକୁ ଆଘାତ କରିବାରେ ସକ୍ଷମ। ପାରମ୍ପରିକ ଅସ୍ତ୍ର ସହିତ ଏହି ମିସାଇଲ ପରମାଣୁ ଯୁଦ୍ଧାସ୍ତ୍ର (ନ୍ୟୁକ୍ଲିୟର ୱାରହେଡ୍) ବହନ କରିବାରେ ମଧ୍ୟ ସକ୍ଷମ। ଏହା କାରଣରୁ ଏହାକୁ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଭୟଙ୍କର ବୋଲି ବିବେଚନା କରାଯାଏ। ଆମେରିକା, ଇସ୍ରାଏଲ ସମେତ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ପାଶ୍ଚାତ୍ୟ ଶକ୍ତିଗୁଡ଼ିକ ଇରାନର ମିସାଇଲ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମକୁ ରୋକିବା ପାଇଁ ଚେଷ୍ଟା ଜାରି ରଖିଛନ୍ତି। ତଥାପି, ବିଭିନ୍ନ ଚାପ ସତ୍ତ୍ୱେ ଇରାନ ନିଜର ମିସାଇଲ ଶକ୍ତିକୁ ବହୁଗୁଣେ ବୃଦ୍ଧି କରିଛି। ବର୍ତ୍ତମାନର ଯୁଦ୍ଧରେ ତେହେରାନ ଏହାର ଶକ୍ତିର ପ୍ରଦର୍ଶନ ମଧ୍ୟ କରିଛି।
ଇରାନର ମିସାଇଲ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ: ପାଶ୍ଚାତ୍ୟ ଦେଶଗୁଡ଼ିକ ପାଇଁ ଚିନ୍ତା
ଇରାନର ମିସାଇଲ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ପାଶ୍ଚାତ୍ୟ ଦେଶଗୁଡ଼ିକ ପାଇଁ ଚିନ୍ତାର ବିଷୟ ହୋଇଛି। ଇରାନ ଓ ଇସ୍ରାଏଲ ଏକାଧିକ ମିସାଇଲ ପରସ୍ପର ଉପରେ ନିକ୍ଷେପ କରିଛନ୍ତି। ଗତ ୪୮ ଘଣ୍ଟା ଧରି ଉଭୟ ଦେଶ ମଧ୍ୟରେ ସଂଘର୍ଷ ଜାରି ରହିଛି। ଇସ୍ରାଏଲ ଦାବି କରିଛି ଯେ ସେ ତେହେରାନରେ ଥିବା ପ୍ରତିରକ୍ଷା ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟକୁ ନିଶାନା କରିଛି। ଏହା ବ୍ୟତୀତ, ତେହେରାନ ଓ ବୁଶେହରରେ ତୈଳ ଭଣ୍ଡାର ଓ ଗ୍ୟାସ ରିଫାଇନାରୀ ସମେତ ୧୫୦ରୁ ଅଧିକ ସ୍ଥାନକୁ ଆଘାତ କରିଛି। ଦୁଇ ଦିନର ଲଢ଼େଇରେ ଏପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ୧୩୮ ଇରାନୀ ନାଗରିକଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁ ହୋଇଥିବା ଦାବି କରାଯାଉଛି, ଯେଉଁଥିରେ ୯ ଜଣ ପରମାଣୁ ବୈଜ୍ଞାନିକ ଓ ୨୦ରୁ ଅଧିକ ଇରାନୀ କମାଣ୍ଡର ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ। ଏହା ସହିତ ୩୫୦ରୁ ଅଧିକ ଲୋକ ଆହତ ହୋଇଛନ୍ତି। ଇରାନର ରାଜଧାନୀ ତେହେରାନ ସମେତ ୭ଟି ରାଜ୍ୟରେ ବାୟୁ ପ୍ରତିରକ୍ଷା ବ୍ୟବସ୍ଥା ସକ୍ରିୟ କରାଯାଇଛି।
ଅନ୍ୟପକ୍ଷରେ, ଇରାନ ପାଲଟା ଆକ୍ରମଣ କରି ଇସ୍ରାଏଲ ଉପରେ ୧୫୦ରୁ ଅଧିକ ମିସାଇଲ ନିକ୍ଷେପ କରିଛି। ଏହି ଆକ୍ରମଣରେ ଇସ୍ରାଏଲର ୧୧ ଜଣ ଲୋକ ନିହତ ହୋଇଛନ୍ତି ଏବଂ ୩୦୦ରୁ ଅଧିକ ଆହତ ହୋଇଛନ୍ତି। ଇରାନ ୩ଟି ଇସ୍ରାଏଲୀ F-35 ଯୁଦ୍ଧ ବିମାନ ଭୂପାତ କରିଥିବା ଦାବି ମଧ୍ୟ କରିଛି।