ଇସ୍ରାଏଲ ଇରାନର ଅନେକ ସାମାରିକ ଓ ପରମାଣୁ ଆଡ୍ଡାକୁ ନିଶାନା କରିବା ପରେ ଦାବି କରିଛି ଯେ ଏହା ଇରାନ ଉପରେ ଏପର୍ଯ୍ୟନ୍ତର ସବୁଠାରୁ ବଡ଼ ଆକ୍ରମଣ। ଇରାନ ମଧ୍ୟ ଇସ୍ରାଏଲକୁ ପରିଣାମ ଭୋଗିବାକୁ ପଡ଼ିବ ବୋଲି ଚେତାବନୀ ଦେଇଛି। ଇସ୍ରାଏଲ ଇରାନର ପରମାଣୁ ଆଡ୍ଡାଗୁଡ଼ିକ ଉପରେ ଏପରି ସମୟରେ ଆକ୍ରମଣ କରିଛି, ଯେତେବେଳେ ଆମେରିକା ଇରାନକୁ ପରମାଣୁ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ବନ୍ଦ କରିବାକୁ ବାରମ୍ବାର କହୁଥିଲା। ଏପରିକି ଆମେରିକା ଇରାନକୁ ଚେତାବନୀ ଦେଇଥିଲା ଯେ ପରମାଣୁ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ବନ୍ଦ ନ କଲେ ପରିଣାମ ଭୋଗିବାକୁ ପଡ଼ିବ।
ଏହା ପରେ ଆମେରିକାର ନିକଟତମ ମିତ୍ର ଇସ୍ରାଏଲ ଇରାନ ଉପରେ ଆକ୍ରମଣ କରିଛି। ଆମେରିକା ଏଥିରୁ ନିଜକୁ ଅଲଗା ରଖିଛି, କିନ୍ତୁ ସମଗ୍ର ବିଶ୍ୱ ଜାଣେ ଯେ ଏହି ଆକ୍ରମଣର ପଛରେ କିଏ ଅଛି। ଏପରି ସ୍ଥିତିରେ ପ୍ରଶ୍ନ ଉଠୁଛି ଯେ ଆମେରିକା ଇସ୍ରାଏଲକୁ ଏତେ ସାହାଯ୍ୟ କାହିଁକି କରୁଛି? ଏଥିରେ କ’ଣ ଲାଭ ହେଉଛି? ଆସନ୍ତୁ ଜାଣିବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରିବା।
ଆମେରିକା କେତେ ସାହାଯ୍ୟ କରୁଛି?
୨୦୨୦ ମସିହାରେ ଆମେରିକା ଇସ୍ରାଏଲକୁ ୩.୮ ବିଲିୟନ ଡଲାରର ସାହାଯ୍ୟ ପ୍ରଦାନ କରିଥିଲା। ଏହି ସାହାଯ୍ୟ ବାରାକ ଓବାମା ସରକାର ଇସ୍ରାଏଲ ସହ କରିଥିବା ଏକ ପ୍ରତିଶ୍ରୁତିର ଅଂଶ ଥିଲା। ୨୦୧୭ ମସିହାରେ ଓବାମା ସରକାର ଇସ୍ରାଏଲ ସହ ୩୮ ବିଲିୟନ ଡଲାରର ଏକ ପ୍ୟାକେଜ ଚୁକ୍ତିରେ ହସ୍ତାକ୍ଷର କରିଥିଲେ। ୨୦୧୭ରେ ଲାଗୁ ହୋଇଥିବା ଏହି ଚୁକ୍ତିର ବୈଧତା ୨୦୨୮ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ରହିଛି। ଏହି ଚୁକ୍ତି ଅନୁଯାୟୀ, ଆମେରିକା ଇସ୍ରାଏଲକୁ ପ୍ରତିବର୍ଷ ଆର୍ଥିକ ସାହାଯ୍ୟ ପ୍ରଦାନ କରୁଛି। ଏହା ସହିତ, ଅନ୍ୟ ଦେଶରୁ ଆସୁଥିବା ଇହୁଦୀମାନଙ୍କୁ ଇସ୍ରାଏଲରେ ଆଶ୍ରୟ ମିଳୁଛି। ଏହି ଶରଣାର୍ଥୀମାନଙ୍କୁ ସ୍ଥାନାନ୍ତର କରିବା ପାଇଁ ଆମେରିକା ୨୦୨୦ରେ ଇସ୍ରାଏଲକୁ ୫ ମିଲିୟନ ଡଲାରର ସାହାଯ୍ୟ ପ୍ରଦାନ କରିଥିଲା।
ଇସ୍ରାଏଲର ପ୍ରତିରକ୍ଷାରେ ବଡ଼ ଖର୍ଚ୍ଚ
୨୦୨୦ରେ ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇଥିବା ୩.୮ ବିଲିୟନ ଡଲାରରୁ ୫୦୦ ମିଲିୟନ ଡଲାର କେବଳ ମିସାଇଲ ପ୍ରତିରକ୍ଷା ବ୍ୟବସ୍ଥା ଆଇରନ୍ ଡୋମ ଉପରେ ଖର୍ଚ କରାଯାଇଥିଲା। ଏହି ପ୍ରତିରକ୍ଷା ବ୍ୟବସ୍ଥା ଇସ୍ରାଏଲ ଉପରେ ନିକ୍ଷେପ କରାଯାଉଥିବା ମିସାଇଲଗୁଡ଼ିକୁ ଆକାଶରେ ଧ୍ୱଂସ କରିବାରେ ସକ୍ଷମ। ଆମେରିକା ୨୦୧୧ରେ ଏହି ବ୍ୟବସ୍ଥାରେ ନିବେଶ ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲା ଏବଂ ୨୦୨୦ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଏଥିରେ ୧.୬ ବିଲିୟନ ଡଲାର ଖର୍ଚ କରିଥିଲା। ସେହିପରି, ୨୦୨୨ରେ ଆମେରିକା ଇସ୍ରାଏଲକୁ ୩.୩ ବିଲିୟନ ଡଲାରରୁ ଅଧିକ ସାହାଯ୍ୟ ପ୍ରଦାନ କରିଥିଲା। ଏଥିରୁ ମାତ୍ର ୮.୮ ମିଲିୟନ ଡଲାର ଇସ୍ରାଏଲ ନିଜ ଅର୍ଥନୀତି ଉପରେ ଖର୍ଚ କରିଥିଲା। ବାକି ସାହାଯ୍ୟ ଇସ୍ରାଏଲୀ ସେନା ପାଇଁ ଥିଲା, ଯେଉଁଥିରେ ସୁଡ଼ଙ୍ଗ ଚିହ୍ନଟ କରିବା ପ୍ରଯୁକ୍ତି, ସାମରିକ ଉପକରଣର ରକ୍ଷଣାବେକ୍ଷଣ ଏବଂ ସେନା ପ୍ରଶିକ୍ଷଣ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ।
ଆମେରିକା କାହିଁକି ସାହାଯ୍ୟ କରୁଛି?
ଇସ୍ରାଏଲକୁ ଆମେରିକୀୟ ସାହାଯ୍ୟର ଅନେକ କାରଣ ରହିଛି। ୧୯୪୮ରେ ଆମେରିକା ଏକ ପୃଥକ ଇହୁଦୀ ଦେଶ ଗଠନରେ ସାହାଯ୍ୟ କରିବାର ପ୍ରତିଶ୍ରୁତି ଦେଇଥିଲା। ସେହି ସମୟରୁ ଏହି ସାହାଯ୍ୟର ଧାରା ଜାରି ରହିଛି। ୧୯୪୮ରେ ଇସ୍ରାଏଲ ଗଠନ ସମୟରେ ତତ୍କାଳୀନ ଆମେରିକୀୟ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ହ୍ୟାରୀ ଟ୍ରୁମାନ ବିଶ୍ୱର ପ୍ରଥମ ନେତା ଥିଲେ, ଯିଏ ଏହାକୁ ମାନ୍ୟତା ଦେଇଥିଲେ। ଏହାର କାରଣ ଥିଲା ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ସମ୍ପର୍କ। ଟ୍ରୁମାନଙ୍କ ପୁରୁଣା ବ୍ୟବସାୟୀ ସାଥି ଏଡ଼ୱାର୍ଡ ଜାକୋବସନ ଇସ୍ରାଏଲକୁ ଏକ ଦେଶ ଭାବେ ଆମେରିକୀୟ ମାନ୍ୟତା ଦେବାରେ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଭୂମିକା ନିଭାଇଥିଲେ। ଏହା ଦ୍ୱିତୀୟ ବିଶ୍ୱଯୁଦ୍ଧ ଶେଷ ହେବା ପରେ ତୁରନ୍ତ ଘଟିଥିଲା, ଯେତେବେଳେ ଆମେରିକା ଓ ସୋଭିଏତ ସଂଘ ମଧ୍ୟରେ ଶୀତଳ ଯୁଦ୍ଧ ଚାଲୁଥିଲା। ଏହି ଯୁଦ୍ଧର ଲଢ଼େଇ କ୍ଷେତ୍ର ସେତେବେଳେ ମଧ୍ୟପ୍ରାଚ୍ୟ ହୋଇଥିଲା, ଯାହା ତୈଳ ଏବଂ ସୁଏଜ କେନାଲ ଭଳି ରଣନୀତିକ ଜଳମାର୍ଗ ପାଇଁ ଉଭୟ ମହାଶକ୍ତି ନିମନ୍ତେ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଥିଲା। ସେତେବେଳେ ଆମେରିକା ଦୁର୍ବଳ ହୋଇଯାଇଥିବା ଅନେକ ଇଉରୋପୀୟ ଶକ୍ତିଙ୍କ ଉପରେ ମଧ୍ୟପ୍ରାଚ୍ୟରେ ପାଶ୍ଚାତ୍ୟ ଦଲାଲ ଭାବେ ଉଭା ହୋଇଥିଲା।
ଏହାର ମୂଳ ୧୯୬୭ରେ ହୋଇଥିବା ଯୁଦ୍ଧ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ପହଞ୍ଚିଥାଏ, ଯେଉଁଥିରେ ଇସ୍ରାଏଲ ନିଜର ଦୁର୍ବଳ ଶତ୍ରୁ ମିଶର, ସିରିଆ ଓ ଜୋର୍ଡାନକୁ ପରାସ୍ତ କରିଥିଲା ଏବଂ ଐତିହାସିକ ଭାବେ ଫିଲିସ୍ତିନର ଅବଶିଷ୍ଟ ଅଂଶ ସହ ସିରିଆ ଓ ମିଶରର କିଛି ଅଂଶ ଦଖଲ କରିଥିଲା। ସେହି ସମୟରୁ ଏହି ଅଞ୍ଚଳରେ ଇସ୍ରାଏଲର ସାମରିକ ଶ୍ରେଷ୍ଠତ୍ୱ ବଜାୟ ରଖିବା ପାଇଁ ଆମେରିକା ତାକୁ ସାହାଯ୍ୟ କରୁଛି, ଯାହା ଦ୍ୱାରା ଆମେରିକାର ନିଜର ସାମରିକ ଶ୍ରେଷ୍ଠତ୍ୱ ମଧ୍ୟ ଏହି ଅଞ୍ଚଳରେ ବଜାୟ ରହୁଛି।
ମଧ୍ୟପ୍ରାଚ୍ୟରେ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ମିତ୍ର
ଏହା ବ୍ୟତୀତ, ରଣନୀତିକ ଦୃଷ୍ଟିରୁ ଆମେରିକା ମଧ୍ୟପ୍ରାଚ୍ୟରେ ଇସ୍ରାଏଲକୁ ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ମିତ୍ର ଭାବେ ଦେଖୁଛି, ଯାହା ମାଧ୍ୟମରେ ଏହା ଅନ୍ୟ ଦେଶଗୁଡ଼ିକୁ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରୁଛି। ୟୁଏସ କଂଗ୍ରେସନାଲ ରିସର୍ଚ ସର୍ଭିସ ମତ ଦେଇଛି ଯେ ଇସ୍ରାଏଲକୁ ଆମେରିକୀୟ ସାହାଯ୍ୟ ଏହି ଅଞ୍ଚଳ ଏବଂ ଆଖପାଖରେ ଥିବା ବିପଦରୁ ମୁକାବିଲା କରିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରୁଛି।
ଏହା ସହିତ, ରିପବ୍ଲିକାନ ହେଉ କିମ୍ବା ଡେମୋକ୍ରାଟିକ, ଆମେରିକାରେ ଉଭୟ ଦଳର ରାଷ୍ଟ୍ରପତିଙ୍କ କାର୍ଯ୍ୟକାଳରେ ଇସ୍ରାଏଲକୁ ସୁରକ୍ଷିତ ରଖିବା ଆମେରିକାର ବୈଦେଶିକ ନୀତିର ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଅଂଶ ରହିଛି। ୨୦୨୦ରେ ଡେମୋକ୍ରାଟିକ ପାର୍ଟି ନିର୍ବାଚନ ପ୍ରଚାର ସମୟରେ ଦାବି କରିଥିଲା ଯେ ସେମାନେ ଇସ୍ରାଏଲକୁ ଲୌହ ଭଳି ସମର୍ଥନ ଦେବେ। ଦ୍ୱିତୀୟ ବିଶ୍ୱଯୁଦ୍ଧ ପରେ ଆମେରିକା ଇସ୍ରାଏଲକୁ ହିଁ ସବୁଠାରୁ ଅଧିକ ଆର୍ଥିକ ସାହାଯ୍ୟ ପ୍ରଦାନ କରିଛି।
