ଯଦି ଆପଣଙ୍କ ରେଳ ଯାତ୍ରା ସମୟରେ ମୋବାଇଲ୍ ଫୋନ୍ ହଜିଯାଇଛି କିମ୍ବା ଚୋରି ହୋଇଛି, ତେବେ ଏବେ ଭୟ କରିବାର ଆବଶ୍ୟକତା ନାହିଁ। ଭାରତୀୟ ରେଳବାଇ ଏବଂ ଦୂରସଂଚାର ବିଭାଗ ମିଳିତ ଭାବେ ଏକ ଏଭଳି ପ୍ରଯୁକ୍ତି ବିକଶିତ କରିଛନ୍ତି, ଯାହାଦ୍ୱାରା ଆପଣଙ୍କ ହଜିଯାଇଥିବା ମୋବାଇଲ୍ ଫୋନ୍ ଖୋଜିବା ଏବେ ସହଜ ହୋଇଛି। ରେଳବାଇ ସୁରକ୍ଷା ବଳ (RPF) ଏବେ CEIR ପୋର୍ଟାଲ୍ (Central Equipment Identity Register) ସହ ଯୋଡ଼ି ହୋଇଛି, ଯାହା ମୋବାଇଲ୍ ଟ୍ରାକିଂ ଏବଂ ପୁନରୁଦ୍ଧାର ପ୍ରକ୍ରିୟାକୁ ପୂର୍ବ ଅପେକ୍ଷା ଅଧିକ ଦ୍ରୁତ ଏବଂ ନିରାପଦ କରିଛି।
CEIR ପୋର୍ଟାଲ୍ କ’ଣ?
CEIR ପୋର୍ଟାଲ୍ ହେଉଛି ଭାରତ ସରକାରଙ୍କ ଦୂରସଂଚାର ବିଭାଗର ଏକ ଡିଜିଟାଲ୍ ପଦକ୍ଷେପ, ଯାହାର ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ଚୋରି ହୋଇଥିବା କିମ୍ବା ହଜିଯାଇଥିବା ମୋବାଇଲ୍ ଫୋନ୍କୁ ଟ୍ରାକ୍ କରିବା ଏବଂ ତାହାର ଦୁରୁପଯୋଗ ରୋକିବା। ଏହି ପୋର୍ଟାଲ୍ ମାଧ୍ୟମରେ IMEI ନମ୍ବରକୁ ବ୍ଲକ୍ କରାଯାଇପାରେ, ଯାହାଦ୍ୱାରା ଫୋନ୍ର ବ୍ୟବହାର ଅସମ୍ଭବ ହୋଇପଡ଼େ।
ଯଦି ଆପଣଙ୍କ ଫୋନ୍ ଟ୍ରେନରେ ହଜିଯାଏ, ତେବେ କ’ଣ କରିବେ?
-ଅନଲାଇନ୍ ଅଭିଯୋଗ: ରେଳ ମଦଦ ଆପ୍ କିମ୍ବା ଓ୍ୱେବସାଇଟ୍ ମାଧ୍ୟମରେ ଅଭିଯୋଗ ଦାୟର କରନ୍ତୁ।
-ହେଲ୍ପଲାଇନ୍: ରେଳବାଇ ହେଲ୍ପଲାଇନ୍ ନମ୍ବର 139 ରେ କଲ୍ କରି ସୂଚନା ଦିଅନ୍ତୁ।
-CEIR ପୋର୍ଟାଲ୍: ଯଦି ଆପଣ FIR ଦାୟର କରିବାକୁ ଚାହାଁନ୍ତି ନାହିଁ, ତେବେ www.ceir.gov.in ରେ ସିଧାସଳଖ ଅଭିଯୋଗ କରିପାରିବେ।
କିପରି କାମ କରେ?
– ଆପଣଙ୍କ ଅଭିଯୋଗ RPFର ଜୋନାଲ୍ ସାଇବର ସେଲ୍କୁ ପଠାଯାଏ।
– ମୋବାଇଲ୍ର IMEI ନମ୍ବର CEIR ପୋର୍ଟାଲ୍ରେ ବ୍ଲକ୍ କରାଯାଏ।
– ଯେତେବେଳେ ମୋବାଇଲ୍ ନୂଆ ସିମ୍ ସହ ସକ୍ରିୟ ହୁଏ, ତା’ର ଅବସ୍ଥାନ ଟ୍ରାକ୍ କରାଯାଏ।
– ମୋବାଇଲ୍ ମିଳିଲେ RPF ତାହାକୁ ଉଦ୍ଧାର କରି ଆପଣଙ୍କୁ ଫେରାଇ ଦିଏ।
ଏ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ କେତେ ଯାତ୍ରୀ ଲାଭ ପାଇଛନ୍ତି?
ରେଳବାଇର ଦାବି ଅନୁସାରେ, ଏହି ପ୍ରଯୁକ୍ତି ସାହାଯ୍ୟରେ ଏ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ୧.୧୫ ଲକ୍ଷରୁ ଅଧିକ ଯାତ୍ରୀଙ୍କ ମୋବାଇଲ୍ ଫୋନ୍ ଫେରସ୍ତ କରାଯାଇଛି। RPFର ‘ଅମାନତ ଅଭିଯାନ’ ଯାତ୍ରୀଙ୍କ ହଜିଯାଇଥିବା ଜିନିଷକୁ ସେମାନଙ୍କ ମାଲିକଙ୍କ ନିକଟରେ ପହଞ୍ଚାଇବାରେ ନିରନ୍ତର ସଫଳ ହୋଇଛି। ଜାନୁଆରୀ ୨୦୨୪ରୁ ଫେବୃଆରୀ ୨୦୨୫ ମଧ୍ୟରେ RPF ମୋଟ ୮୪.୦୩ କୋଟି ଟଙ୍କାର ମୂଲ୍ୟବାନ ଜିନିଷ ଯାତ୍ରୀଙ୍କୁ ଫେରାଇ ଦେଇଛି।
RPF ମହାନିର୍ଦ୍ଦେଶକଙ୍କ ମତ:
RPFର ମହାନିର୍ଦ୍ଦେଶକ ମନୋଜ ଯାଦବ କହିଛନ୍ତି, “CEIR ପୋର୍ଟାଲ୍ ସହ ଯୋଡ଼ି ହେବା ରେଳବାଇ ସୁରକ୍ଷା ଦିଗରେ ଏକ ବଡ଼ ସଫଳତା। ଡିଜିଟାଲ୍ ପ୍ରଯୁକ୍ତିର ବ୍ୟବହାର କରି ଆମେ ଯାତ୍ରୀମାନଙ୍କୁ ପାରଦର୍ଶୀ ଏବଂ ପ୍ରଭାବଶାଳୀ ସେବା ପ୍ରଦାନ କରିବାକୁ ଚାହୁଁଛୁ, ଯାହା ରେଳବାଇ ଉପରେ ସେମାନଙ୍କ ଭରସାକୁ ଆହୁରି ମଜବୁତ କରିବ।”
CEIR କ’ଣ ଏବଂ ଏହା କିପରି କାମ କରେ?
CEIR ବା Central Equipment Identity Register ହେଉଛି ଭାରତ ସରକାରଙ୍କ ଏକ ଅନଲାଇନ୍ ସିଷ୍ଟମ, ଯାହା ଚୋରି ହୋଇଥିବା କିମ୍ବା ହଜିଯାଇଥିବା ମୋବାଇଲ୍ ଫୋନ୍କୁ ଟ୍ରାକ୍ ଏବଂ ବ୍ଲକ୍ କରିବା ପାଇଁ ତିଆରି କରାଯାଇଛି। ଏହା ମୋବାଇଲ୍ର IMEI ନମ୍ବର ମାଧ୍ୟମରେ କାମ କରେ। ଯଦି ଆପଣଙ୍କ ଫୋନ୍ ଚୋରି ହୋଇଯାଏ କିମ୍ବା ହଜିଯାଏ, ତେବେ ଆପଣ www.ceir.gov.in ରେ ଯାଇ ତା’ର IMEI ନମ୍ବର ଦେଇ ବ୍ଲକ୍ କରିପାରିବେ, ଯାହାଦ୍ୱାରା କେହି ତାହାର ଅପବ୍ୟବହାର କରିପାରିବେ ନାହିଁ। ଏଥିପାଇଁ ଆପଣଙ୍କୁ ପୁଲିସରେ FIR ଦାୟର କରିବାକୁ ପଡ଼ିବ ଏବଂ ଓ୍ୱେବସାଇଟ୍ରେ କିଛି ଆବଶ୍ୟକୀୟ ତଥ୍ୟ ପୂରଣ କରିବାକୁ ପଡ଼ିବ।
ଯଦି ଆପଣଙ୍କ ଫୋନ୍ ପରେ ମିଳେ, ତେବେ CEIR ପୋର୍ଟାଲ୍ରେ ଯାଇ ଆପଣ ତାହାକୁ ଅନବ୍ଲକ୍ ମଧ୍ୟ କରିପାରିବେ। ଏହି ପୋର୍ଟାଲ୍ ନକଲି IMEI ନମ୍ବର ଥିବା ଫୋନ୍ଗୁଡ଼ିକୁ ନେଟୱାର୍କରୁ ହଟାଇବାରେ ମଧ୍ୟ ସାହାଯ୍ୟ କରେ। CEIR ହେଉଛି ସଂଚାର ସାଥୀ (Sanchar Saathi) ପଦକ୍ଷେପର ଏକ ଅଂଶ, ଯାହା ମୋବାଇଲ୍ ବ୍ୟବହାରକାରୀଙ୍କ ସୁରକ୍ଷା ପାଇଁ ଆରମ୍ଭ କରାଯାଇଛି। ଯଦି ଆପଣଙ୍କ ଫୋନ୍ ହଜିଯାଇଛି, ତେବେ ବିଳମ୍ବ ନକରି CEIR ରେ ରିପୋର୍ଟ କରନ୍ତୁ ଏବଂ ନିଜର ସୁରକ୍ଷା ସୁନିଶ୍ଚିତ କରନ୍ତୁ।
